O Σακχαρώδης  Διαβήτης  αποτελεί μια από τις συχνότερες  χρόνιες νόσους της παιδικής ηλικίας.Η ασθένεια αποτελεί δυσβάσταχτο σωματικό,ψυχικό και κοινωνικό φορτίο για τα ίδια τα παιδιά και τις οικογένειές τους.  Από τη στιγμή που θα τεθεί η διάγνωση του Σ.Δ. , είτε στην νηπιακή , είτε στη σχολική είτε στη,εφηβική ηλικία ) σηματοδοτείται ένας νέος τρόπος ζωής για το παιδί και την οικογένειά  του.  Τα  παιδί με διαβήτη περνά αρκετές ώρες της ημέρας  στο σχολείο. Κατά συνέπεια η εκπαίδευση του προσωπικού ,καθώς και των υπευθύνων της σχολικής μονάδας κρίνεται απαραίτητη. Οι γονείς από την άλλη πλευρά , χρειάζεται να παρέχουν όλες εκείνες τις πληροφορίες στο σχολείο ώστε  να επιτραπεί η ένταξη του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον ,με ασφάλεια. Η φύση της νόσου , ειδικά στη σχολική ηλικία ,υπαγορεύει τη διαρκή επαγρύπνηση  του οικογενειακού και σχολικού περιβάλλοντος. Οι οργανικές , ψυχοσυναισθηματικές και κοινωνικές αλλαγές που εμφανίζονται , επηρεάζουν τη ποιότητα ζωής σε επίπεδο οικογένειας,σχολικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων. Μετά τη διάγνωση της νόσου ,κυρίως τους πρώτους μήνες, διαπιστώνονται  διαταραχές συμπεριφοράς, απόσυρση , χαμηλή αυτοεκτίμηση,ακόμα και ψυχιατρικά προβλήματα.Ο σακχαρώδης διαβήτης συνοδεύεται πολύ συχνά από μια ποικιλία νευροψυχολογικών προβλημάτων, τα οποία περιλαμβάνουν γνωσιακές, συναισθηματικές, αγχώδεις και ψυχωσικές διαταραχές, καθώς και διαταραχές προσωπικότητας.Ειδικάo διαβήτης τύπου 1, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τους ασθενείς ώστε να αναπτύξουν καταθλιπτικά συμπτώματα, μέσω βιολογικών μηχανισμών που συνδέουν  τις μεταβολικές αλλαγές από το διαβήτη με αλλαγές στην εγκεφαλική δομή  και στην εγκεφαλική λειτουργία. Γνωσιακές αλλαγές που αναπτύσσονται μετά την υπογλυκαιμία αποκαθίστανται τουλάχιστον μετά από 40–90 min, αφού έχει επανέλθει η γλυκόζη σε φυσιολογικά επίπεδα. Η υπογλυκαιμία προκαλεί επίσης αλλαγές στη διάθεση, αυξάνει το άγχος και μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, υπό το φόβο μιας νέας υπογλυκαιμίας, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά και τον καλό γλυκαιμικό έλεγχο.Ο φόβος για την εξέλιξη της νόσου που αναπτύσσεται σε ασθενείς με διαβήτη τύπου Α ,είναι ένας από τους πλέον σημαντικούς στρεσογόνους παράγοντες.

Η ανεπαρκής εκπαίδευση επηρεάζει αρνητικά τη συμμόρφωση των μικρών ασθενών και τις σχέσεις τους με τους άλλους .Η απουσία κοινωνικών –υποστηρικτικών μέτρων από το εκπαιδευτικό  σύστημα της χώρας μας , όπως η απουσία νοσηλευτριών στα σχολεία , ενισχύει την επίδραση των παραπάνω προβλημάτων.

Η προαγωγή της υγείας των παιδιών με διαβήτη περιλαμβάνει ,εκπαίδευση και  ψυχολογική υποστήριξη,με σκοπό την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση των επιπλοκών που μπορεί να προκληθούν από τη νόσο,καθώς και την αυτονόμηση του ατόμου.  Στην αντιμετώπιση του Σ.Δ. εκτός της ομάδας επαγγελματιών υγείας που εμπλέκονται , η συμμετοχή της οικογένειας κρίνεται υποχρεωτική . Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού ,οι γονείς  επιφορτίζονται με τη διαχείρηση του διαβήτη του παιδιού τους,γεγονός που αυξάνει τα επίπεδα του άγχους , δραματικά. Γιαυτό το πρόγραμμα εκπαίδευσης και φροντίδας  χρειάζεται να  απευθύνεται και στους δύο γονείς ,καθώς και στην υπόλοιπη οικογένεια,ενώ το ίδιο το παιδί θα πρέπει να συμμετέχει στη φροντίδα του Διαβήτη , ανάλογα με το επίπεδο της ανάπτυξης του. Μια άλλη δυσκολία του παιδιού με διαβήτη , είναι η διαφοροποίηση του από τα άλλα παιδιά στο σχολικό περιβάλλον , λόγω των αναγκών που υπάρχουν , είτε λόγω της αυστηρής τήρησης του ωραρίου διατροφής , είτε λόγω των τακτικών μετρήσεων κτλ. γεγονός που εντίνει τα πειράγματα των συνομηλίκων προς το ίδιο,καθιστώντας το στόχο μέσα στη κοινωνία του σχολείου.

Κάθε παιδί με διαβήτη, μπορεί να κάνει ότι ακριβώς κάνει ένα παιδί χωρίς διαβήτη, εφόσων  τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις και λαμβάνονται  υπόψιν προβλήματα που  πολύ συχνά τα παιδιά επηρεαζόμενα από τους γονείς τους  ή από τις αντιλήψεις και στερεότυπα  του κοινωνικού τους περιβάλλοντος , δεν θέλουν να αποκαλύψουν, το διαβήτη τους ή βρίσκονται σε δίλλημα. Ανιχνεύοντας τις αντιστάσεις που μπορεί να υπάρχουν από πλευράς του παιδιού  και εφόσων ενημερωθούν οι αρμόδιοι στο σχολικό περιβάλλον, προωθούμε την ιδέα να εμπιστευθεί όσους εκείνο θέλει, με στόχο τη μείωση της ντροπής ,η οποία συνοδεύεται από άγχος και την αύξηση της αυτοεκτίμησης.Τα παραπάνω απαιτούν σχεδιασμό και οργάνωση, περιλαμβάνουν διαδικασίες ενημέρωσης και συμβουλευτικής  σε ολόκληρη τη σχολική οικογένεια,λαμβάνοντας υπόψιν ότι ο Σ.Δ. είναι μια δύσκολη ασθένεια που απαιτεί προσοχή σε συνεχή βάση. Το παιδί με διαβήτη μπορεί να απουσιάζει από το σχολείο κατά τη διάρκεια της σχολικής   χρονιάς , εξαιτίας της ασθένειας ή για λόγους  νοσηλίας, γεγονός που δεν έχει θετικές επιπτώσεις στη  σχολική πρόοδο του. Παράλληλα με αυτό, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να διαπιστωθούν γνωστικές δυσλειτουργίες και μαθησιακά προβλήματα , που κύρια αιτία έχουν τις διακυμάνσεις του σακχάρου στον οργανισμό. Η διατροφή και η άσκηση έιναι κεντρικής σημασίας στα παραπάνω. Περί διατροφής δεν θα επεκταθώ, Όσων αφορα την άσκηση ,το παιδί με διαβήτη μπορεί και πρέπει να συμμετέχει σε όλες τις δραστηριότητες του σχολείου,όπως όλα τα παιδιά και όπως φαίνεται η τάκτικη και χρόνια άσκηση βοηθά στη μείωση της γλυκοζιωμένης αιμοσφαιρίνης.  Επίσεις οι οργανωμένες φυσικές δραστηριότες  επιτρέπουν στα παιδιά να αναπτύξουν τη κοινωνικότητα τους και να αναπτύξουν την αυτοεκτιμησή τους. Κατά τη σχολική περίοδο ,το παιδί παρουσιάζει δύο νέα στοιχεία στη ψυχοδυναμική του: τη τάση για παραγικότητα και τη τάση για συμμετοχή στις ομάδες των συνομιλήκων. Είναι σαφές λοιπόν ότι για να λειτουργήσουν σωστά  οι παραπάνω μηχανισμοί στο παιδί με διαβήτη ,θα πρέπει να γίνει αποδεκτό με τις ιδιαιτερότητες που το χαρακτηρίζουν. Συχνά νοιώθει  ότι είναι διαφορετικό από τα άλλα παιδιά και συχνά διακατέχεται από το φόβο της απόρριψης και της μη αποδοχής από τους συμμαθητές ή το δάσκαλο. Σε περίπτωση που τέτοιοι κίνδυνοι δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα και αποτελεσματικά, υπάρχει ο κίνδυνος υιοθέτησης συμπεριφορών όπως η απομόνωση ,η επιθετικότητα, η απόρριψη του εαυτού, η αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, μελανχολία, παραίτηση από το πλαίσιο ρύθμισης ή από συνηθισμένες δραστηριοτήτες.

Αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είναι δυνατή η πλήρης θεραπεία από το διαβήτη και η διαχείρηση του, χρειάζεται να γίνεται ευ όρου ζωής. Απαιτούνται αλλαγές  στις καθημερινές  συνήθειες του παιδιού ,τόσο σε εσωσχολικό, όσο και σε εξωσχολικό περιβάλλον και να ζει από μικρό με την ιδιαιτερότητα του. Όμως δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως άρρωστο, αλλά ως παιδί που χρειάζεται να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, για να μπορεί να συμμετέχει όπως όλα τα παιδιά στις δραστηριότητες του και να ανταποκρίνεται με επτυχία σε αυτές.

  [contact-form][contact-field label=’Ὄνομα’ type=’name’ required=’1’/][contact-field label=’Ἠλ. διεύθυνση’ type=’email’ required=’1’/][contact-field label=’Ἱστοχῶρος’ type=’url’/][contact-field label=’Μήνυμα’ type=’textarea’/][/contact-form]